Kleine kruiden gids
Zelfs in de prehistorie werden planten gebruikt als waardevolle schatten van de natuur tegen ziekten. Hun genezende, mysterieuze werkende eigenschappen waren al bewezen – maar nog steeds niet wetenschappelijk ondersteund. Maar nu, worden planten gebruikt om medicinale geneesmiddelen te produceren en worden ze ook medisch erkend. In veel landen is het een traditie dat kruidenspecialisten hun patiënten behandelen met allerlei extracten en tincturen van geneeskrachtige planten ten behoeve van de gezondheid. Geneeskrachtige kruiden worden gedefinieerd als planten waarvan de bladeren, bloemen, stengels of wortels specifieke therapeutische eigenschappen hebben. Zelfs wilde dieren zoeken instinctief naar grassen, planten, wortels om hun vitaliteit te versterken of kruiden te eten als ze pijn hebben. In onze kleine kruiden naslag willen we enkele van deze planten beschrijven, die u ook in onze producten aantreft als een belangrijk onderdeel van de natuurlijke voeding of voor een nuttige externe toepassing in de zorging.
Veel leesplezier!
Aloë
Aloë is een plantensoort uit warme regio's en komt vooral voor in Zuid-Afrika en Zuid-Europa. Hier in Duitsland groeit het in kassen. Beschrijving: Aloë wordt 60 cm hoog met ronde stengels van 4 - 7 cm dik. De bladeren zijn dik en vlezig. Bloeitijd is in juni. Het heeft een laxerend effect, heeft een speciale affiniteit voor de spijsverteringsorganen en is daarom geïndiceerd voor chronische gastritis. Bovendien werkt het ook als wondwater, zelfs bij slecht genezende wonden en wordt het ook gebruikt voor zweren.
Wetenschappelijke naam: Aloe vulgaris.
Gebruikte plantendeel: bladeren.
Ingrediënten: Aloine.
Artisjok
De artisjok is een medicinale plant met een lange geschiedenis. Hun uitstekende effect laat ze zien o.a. bij de vertering van vet. Kenmerken: het behoort tot de distelfamilie en gedijt in warme streken, waar het voornamelijk in de wintermaanden groeit. Hun ingrediënten werken o.a. antiseptisch en bloedlipidenverlagend. Het heeft een stimulerend effect op de lever en de nieren, maar bevordert ook de bloedsomloop en ontgifting in het lichaam.
Wetenschappelijke naam: Cynara scolymus.
Gebruikte plantendeel: alle delen van de plant worden gebruikt.
Ingrediënten: De artisjok bevat hoofdzakelijk koolhydraten, inuline, eiwitten, calcium, ijzer, provitamine A en vitamine B1. Oogsttijd: vanaf februari.
Wilde knoflook
In de Edda, de grote verzameling Germaanse volksmythen, verschijnt de wilde knoflook als een van de eerste planten na de schepping van de wereld. Wilde knoflook behoort tot de bloembollenfamilie en komt voor in het wild in bijna heel Europa. De plant is ongeveer 20 - 50 cm hoog en bloeit met veel witte stervormige bloemen. Wilde knoflook wordt gemakkelijk verward met de giftige crocus-achtige herfststijlloos en de hoogst giftige valleilelie. Het is een voedingsstofindicator, want waar wilde knoflook groeit en gedijt, is de bodem bijzonder voedzaam.
Beschrijving: heeft een positief effect bij huidaandoeningen, aanwezigheid van wormen, darmklachten en aderverkalking. Wordt aanbevolen als een bloedzuiverende voorjaars kuur.
Wetenschappelijke naam: Allium ursinum.
Gebruikte plantendeel: Bladeren.
Ingrediënten: rijk aan vitamine C, magnesium, ijzer en mangaan. Sulfiden zijn effectief tegen bacteriën en schimmels.
Oogsttijd: mei en juni.
Berk
De berk komt oorspronkelijk uit Europa en Noord-Azië. Het groeit op zandig, maar ook op drassige bodems.
Beschrijving: berkenbomen hebben een wetenschappelijk bewezen diuretisch effect. Wanneer het lichaam ergens water verzamelt, kunnen de berkenbladeren de vastgelopen vloeistof snel terugtrekken. Tegelijkertijd is er een verhoogde uitscheiding van urine-stoffen, wat een gunstig effect heeft op stofwisselingsstoornissen zoals reuma en jicht. Berken thee wordt vaak gebruikt om huidaandoeningen te behandelen. Het kan een positief effect hebben op chronisch eczeem. Berkewater wordt gebruikt voor hoofd- en haarverzorging.
Wetenschappelijke naam: Betula alba.
Gebruikte plantendeel: vooral zowel de jonge berkenknoppen, de jonge bladeren, maar ook het verse berkensap.
Ingrediënten: De jonge bladeren bevatten essentiële oliën, tannines en zure en neutrale saponinen. Berkenteer (gemaakt door blancheren van berkenhout en schors) bevat voornamelijk carbolzuur en creosol.
Brandnetel
De brandnetel is sinds de oudheid gewaardeerd en gebruikt als medicinale plant. Het wordt voornamelijk gebruikt voor reumatische aandoeningen, maar ook als een lentekuur om te reinigen en zuiveren van bloed.
Beschrijving: Je kunt de brandnetel bijna overal vinden, op bermen, in tuinen of op compostterreinen. Het is tot 1,5 m hoog en heeft lang brandende haren op bladeren en stengels, die jeukende bobbels veroorzaken bij contact met de huid. Het werkt vochtafdrijvend, ontstekingsremm. Het wordt ook vaak gebruikt als een tonicum bij mensen met algemene immuundeficiëntie, huidaandoeningen en ijzertekort.
Wetenschappelijke naam: Urtica dioica, Urtica urens.
Gebruikte plantendeel: bladeren en wortels.
Ingrediënten: Brandnetels hebben flavonoïden, suikerverlagende glucocines, silica, waardevolle mineralen, ijzer, provitamine A, vitamine C, veel xanthofyl en chlorofyl.
Oogsttijd: jonge scheuten en bladeren in de lente, wortels in de late zomer. Over het algemeen kan de plant worden geoogst tot in de herfst.
Venkel
De venkel komt oorspronkelijk uit Azië en was al populair als medicinale plant door de oude Egyptenaren.
Welzijn: als een huismiddel wordt venkel vaak gebruikt bij een opgeblazen gevoel en spijsverteringsproblemen en helpt bij oogontsteking. Naast de essentiële oliën, die een positief effect hebben op de slijmvliezen, is de kramp bevrijdende en antibioticumwerking ook nuttig bij winderigheid en maag- en darmklachten.
Wetenschappelijke naam: Foeniculum vulgare.
Plant deel gebruikt: knol met bladeren en de vruchten.
Ingrediënten: ijzer, kalium, calcium, vitamine A, vitamine B1, B2, vitamine C en E en essentiële oliën zoals. B. anethol.
Oogsttijd: zomer, herfst.
Gewone Vlier
De gewone vlier is in heel Europa te vinden. Omdat het zich niet alleen verspreidt door zaden, maar ook door de groeiende stekken en twijgen, is het moeilijk om te verdrijven.
Kenmerken: bekend is het ureum-, zweet- en melk-productie-stimulerend-effect van vlierbessen of "vlier bloesems", waarbij de bes hetzelfde effect heeft. De bessen hebben een bloedzuiverend en hematopoietisch karakter en reinigen alle inwendige organen.
Wetenschappelijke naam: Sambucus nigra.
Gebruikt plantdeel: zowel bladeren als wortels evenals vlierbloesem en de bekende vlierbessen.
Ingrediënten: vlierbessen bevat veel vitamine C in de verse bloemen, bevat ijzer, koper en terpentijnhoudende essentiële oliën. Verder bevat vlierbessen veel vitamine A, B en C in de bessen (meer dan bosbessen en frambozen).
Hop
De hop groeit niet alleen wild bij ons, hij wordt sinds de achtste eeuw in Duitsland gekweekt.
Beschrijving: het medische effect is voornamelijk gebaseerd op de bittere stoffen. Hop heeft een eetluststimulerend, gastro-intestinaal versterkend, zenuwremmend en slaapverwekkend effect. Er wordt ook gezegd dat het een remmend effect heeft op bacteriën en groei van gezwellen.
Wetenschappelijke naam: Humulus lupulus.
Gebruikte plantendeel: vruchtensap.
Ingrediënten: Lupuline, hopbitter en essentiële oliën, looizuur en hopbitter.
Knoflook
Via een studie gepubliceerd door de afdeling Veterinaire Farmacologie en Toxicologie te Zürich komt knoflook herhaaldelijk in de negatieve krantenkoppen: Er wordt gesteld dat een toxische dosis knoflook bij 5 g/ kg lichaamsgewicht of 1,25 ml/ kg lichaamsgewicht gedurende een dosis van 7 dagen. Deze informatie verschijnt echter pas wanneer u nauwkeuriger zoekt. Op de startpagina is het toxiciteitsniveau van Allium sativum: Giftig tot zeer toxisch. Deze informatie lijkt reden genoeg voor sommige hondenbezitters dat knoflook de hond alleen zou schaden. Voor de genoemde hoeveelheid betekent dit voor een hond met een gewicht van 15 kg dagelijks een dosis van 75 g knoflook! Een teentje knoflook weegt tussen 2 g - 3 g. Dit betekent dat een hond van 15 kg per dag 25 teentjes knoflook zou moeten eten.
Maar geen enkele hond doet dat. Knoflook is één van de oudste geneeskrachtige planten en wordt al sinds de oudheid gebruikt voor genezing en tonicum.
Traditioneel wordt knoflook vaak gebruikt in de volgende aandoeningen: gastro-intestinale aandoeningen met diarree of constipatie, winderigheid en darmontsteking. Knoflook doodt ziekmakende darmbacteriën en bevordert de coli-bacteriën (normale darmbewoners). Ook bij lucht- en luchtwegaandoeningen zoals bronchitis, kinkhoest en astma, evenals hoge bloeddruk, arteriosclerose en myocardiale insufficiëntie is knoflook effectief. Verder heeft knoflook een ontwormend effect en wordt het in de Indiase geneeskunde gebruikt als versterkend middel.
Belangrijke ingrediënten van knoflook:
Koolhydraten, eiwitten, vetten, calcium en fosfor, magnesium, ijzer, vitamines B1, B2 en C, fermenten, inuline en de zwavelhoudende etherische olie: allicine. Allicine is de stof die de geur van knoflook veroorzaakt en waar het gezondheidsbevorderende effect van knoflook aan toegeschreven wordt.
Bij navraag aan het Veterinair Toxicologisch Instituut van de Universiteit van Zürich werd door Prof. Dr. Ing. Nägeli geantwoord: "Het voeden van knoflook aan honden kan goed zijn voor de gezondheid. Over het daadwerkelijke effect als een afweermiddel (afwerend middel tegen stekende insecten) weet ik echter niks. Een dagelijkse dosis van 4 g/ hond vers knoflookteentjes wordt aanbevolen. Voor poeders e.d. heb ik geen doseringsaanbeveling. "
Antwoord van Dr. Korthäuer: "In 20 jaar veterinaire activiteit zijn me geen knoflook contra indicaties overkomen, hoewel sommige eigenaren van gezelschapsdieren de hoeveelheid knoflook aan hun hond al overdrijven."
Bij Naturavetal geldt het principe: veel helpt niet meer! Dat is de reden waarom ons Canis Plus Compleet voeding slechts een zeer kleine hoeveelheid knoflook bevat.
In verschillende onderzoeken werden geen klinische symptomen bij honden gevonden, waaronder eventuele symptomen van intoxicatie van Allium sativum. Alle onderzochte honden krijgen al meerdere jaren Canis Plus compleet voeding waren gezond en vertoonden in het bloedbeeld geen afwijkingen.
Lavendel
Lavendel komt veel voor in Noord-Italië en Zuid-Frankrijk, maar verfraait ook de tuinen van Duitsland.
Beschrijving: met zijn essentiële oliën werkt de lavendel op verschillende orgaansystemen. Het stimuleert bijvoorbeeld het spijsverteringsstelsel en stimuleert de gal, veroorzaakt anticonvulsieve effecten op de luchtwegen, voert water af uit de nieren en kalmeert de zenuwen. Zelfs bij geïnfecteerde wonden is lavendel antiseptisch en ontsmettend.
Wetenschappelijke naam: Lavendula officinalis.
Gebruikte plantendeel: lavendelbloemen en bladeren.
Ingrediënten: Naast essentiële oliën bevat lavendel tannines, glycoside en saponine.
Paardebloem
Paardebloem is ook bekend als Melkdistel of Dandelion. Reeds in de Middeleeuwen werd de paardenbloem gebruikt voor jicht en reumatische klachten. Zelfs vandaag wordt hij zeer gewaardeerd voor gewrichtsontsteking en waterretentie.
Beschrijving: paardenbloem is bijna overal te vinden. Het behoort tot de asteraceae en wordt tot 20 cm hoog. De stengel bevat een wit melkachtig sap. Paardenbloem smaakt nogal bitter en smakelijk. Het stimuleert het metabolisme en wordt gebruikt als thee voor lever- en galblaasproblemen, alsook voor bloedzuivering en algemene veroudering.
Wetenschappelijke naam: Traxacum officinale.
Gebruikte plantendeel: wortels en bladeren.
Ingrediënten: Paardebloem bevat een antibioticum, vitamines van de B- en C-groep, de bittere substantie taraxacine en inuline. Inuline is een koolhydraat dat omgezet wordt in fructose en waarvan gezegd wordt dat het een speciaal anti-diabetes effect heeft.
Peterselie
Peterselie is een van de bekendste culinaire kruiden. Zelfs bij de oude Grieken werd peterselie gebruikt vanwege zijn diuretische eigenschappen en als hulpmiddel bij verwondingen zoals blauwe plekken, zweren en muggenbeten.
Beschrijving: de peterselie is een schermbloemige en heeft wortelachtige uiteinden. Het is een vaste plant die tot meer dan een meter hoog kan worden. Het biedt belangrijke ondersteuning bij infecties en immuundeficiëntie, bevordert de bloedvorming en is een rijke bron van mineralen. Bovendien heeft het een groot effect op nieren en bloedvaten.
Wetenschappelijke naam: Petroselinum crispum.
Gebruikt onderdeel van de plant: verse bladeren.
Ingrediënten: Peterselie heeft een opmerkelijk hoog gehalte aan eiwitten, mineralen, calcium, ijzer en provitamine A en B1, B2, vitamine E en foliumzuur. Al 5 g bladpeterselie dekt de dagelijkse behoefte aan provitamine A en vitamine C.
Salie
De salie stond vroeger ook al bekend als bacteriedodend. Salie wordt voornamelijk geteeld in tuinen, maar wordt maar zelden in de wildernis aangetroffen. Salie is zeer persistent. Reeds in de oudheid werd salie zeer gewaardeerd als een remedie.
Beschrijving: Salie werkt als een bacteriedodend middel. Hij brengt daarom een snelle genezing bij wonden. Bij innerlijk gebruik heeft salie een zweetremmend effect.
Wetenschappelijke naam: Salvia officinalis.
Gebruikte plantendeel: bladeren en jonge scheuten.
Ingrediënten: etherische oliën met salviol, cineole, kamfer, tannines en harsen.
Viooltje
Ook wel ‘Stiefmoedertje’: "Het grote bloemblad van de viool is zeer kleurrijk als stiefmoeders prachtige juwelen. De middelgrote bladeren zijn hun eigen, nog steeds goed gedecoreerde dochters, terwijl de twee stiefdochters, klein en onversierd, slechts één kelkblaadje als sieraad hebben. Toen kreeg God medelijden met hen en keerde de bloem om en plaatste de boze stiefmoeder onderaan.“
Beschrijving: de bladeren en bloemen hebben een stimulerend effect op de huid. Ze helpen de nieren te reinigen en tegen chronische huiduitslag.
Wetenschappelijke naam: Viola tricolor.
Plant gebruikt: bladeren en bloemen.
Oogsttijd: april - september.
